Güvenlik, insanlık tarihinin en temel gereksinimlerinden biri olarak, dijital çağın gelişmesiyle birlikte sanal ortama taşınmıştır. Bilgi sistemlerinin korunması ve siber tehditlere karşı dirençli hale getirilmesi, artık ulusal güvenliğin temel bileşenlerinden biri olarak kabul edilmektedir. NATO gibi uluslararası kuruluşlar da siber güvenliği ortak savunmanın ayrılmaz bir parçası haline getirmiştir.
Siber Güvenlik Nedir?
Siber güvenlik, bilgi sistemlerini siber tehdit ve saldırılardan koruma sürecidir. Dijitalleşmenin hız kazanmasıyla birlikte bankacılık, sağlık ve eğitim gibi kritik sektörler siber saldırılara açık hale gelmiş, devletler bu alanda stratejik adımlar atmak zorunda kalmıştır. Siber çatışmalar, günümüzde klasik savaş doktrinlerinin ötesine geçerek uluslararası ilişkilerin yeni güvenlik boyutu haline gelmiştir (Akyeşilmen, 2017, s. 173-174).
Uluslararası İlişkilerde Siber Güvenlik
Siber tehditler, devletlerin ekonomik ve siyasi istikrarını tehdit eden önemli unsurlar haline gelmiştir. Avrupa Konseyi, Birleşmiş Milletler ve NATO gibi kuruluşlar, siber suçlarla mücadele ve altyapı güvenliği için çeşitli mekanizmalar geliştirmektedir. Özellikle 2004 yılında imzalanan Siber Suçlar Konvansiyonu (Budapeşte Sözleşmesi), uluslararası iş birliğini teşvik eden en önemli adımlardan biri olarak kabul edilmektedir (Dijital Türkiye, 2017, s. 14).
NATO ve Siber Güvenlik: Stratejik Öncelikler
NATO, 2007’de Estonya ve 2008’de Gürcistan’a yönelik siber saldırılar sonrasında siber güvenliği bir savunma alanı olarak tanımlamaya başlamıştır. NATO’nun bu alandaki başlıca adımları şunlardır:
• Tallinn Siber Savunma Mükemmeliyet Merkezi: NATO üyesi ülkeler arasında siber tehditlere karşı koordinasyonu artırmak ve ortak çözümler geliştirmek amacıyla Estonya’da kurulmuştur (İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2012, s. 22).
• Siber Savunma Politikası: 2014’te NATO, siber saldırıları beşinci operasyon alanı olarak tanımlamış ve siber savunmayı kolektif güvenlik stratejisine dahil etmiştir (Arı & Özdal, 2015).
• Tatbikatlar ve İş Birliği: NATO, üyeleri arasında düzenli siber güvenlik tatbikatları gerçekleştirmekte ve tehditlere karşı kolektif refleksleri güçlendirmektedir (Ada & Çakır, 2017).
Önde Gelen Ülkelerin Siber Güvenlik Stratejileri
Birçok ülke, siber tehditlere karşı ulusal ve uluslararası düzeyde önlemler almaktadır:
• ABD: 11 Eylül sonrası siber güvenliği ulusal güvenliğin merkezine alarak kritik altyapıların korunmasına yönelik geniş kapsamlı programlar başlatmıştır (Turhan, 2010, s. 103).
• Almanya: 2011’de siber güvenlik stratejisini açıklayarak NATO ve AB ile iş birliğini artırmıştır (Sanalp & Denker, 2016, s. 28).
• Estonya: 2007’deki büyük ölçekli siber saldırılar sonrası, siber savunma politikalarını güçlendirmiş ve NATO’nun Tallinn Siber Savunma Merkezi’ne ev sahipliği yapmaya başlamıştır (İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2012, s. 22).
• Birleşik Krallık: 2010’da siber saldırıları en yüksek risk grubu olarak sınıflandırmış ve ciddi bütçeler ayırarak siber savunmasını güçlendirmiştir (İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2012, s. 30).
• Türkiye: 2012’de Siber Güvenlik Konseyi’ni kurarak ulusal siber güvenlik stratejisini oluşturmuş, TÜBİTAK ve TR-BOME gibi kurumlarla siber tehditlere karşı önlemler geliştirmiştir (Hekim & Başıbüyük, 2013, s. 154).
Sonuç
Siber güvenlik, günümüz dünyasında savaşların yeni cephesi olarak konumlanmaktadır. NATO’nun siber güvenlik stratejileri, sadece üye ülkeleri değil, küresel güvenliği de etkilemektedir. Gelecekte siber tehditlerin artacağı öngörüldüğünden, devletler ve uluslararası örgütler, siber savunmalarını sürekli güncelleyerek yeni tehditlere karşı hazırlıklı olmalıdır.
Kaynakça
• Ada, A., & Çakır, M. (2017).
• Akyeşilmen, N. (2017). Siber Çatışmalar.
• Arı, T., & Özdal, H. (2015).
• Dijital Türkiye. (2017).
• Güngör, E. (2015). Bilgi Güvenliği ve Siber Güvenlik.
• Güngör, E., & Güney, E. (2017).
• Hekim, H., & Başıbüyük, A. (2013).
• İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilgi ve Teknoloji Hukuku Enstitüsü. (2012).
• Sanalp, M., & Denker, N. (2016).
• Turhan, M. (2010).
• Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı. (2013).