Husilerin Kızıldeniz’de Gemilere Yönelik Saldırıları Küresel Ekonomiyi Nasıl Etkiliyor?

Kızıldeniz’de devam eden kriz, küresel enflasyon da dahil olmak üzere ekonomik göstergeleri doğrudan etkileyebilecek potansiyele sahip. Husilerin, ticari ve askeri gemilere yönelik saldırıları şimdiden ekonomik verilere yansımaya başladı. Eğer kriz daha da uzarsa, küresel çapta birçok olumsuz sonuç doğurabilir.

Bu risklerden en önemlisi, kriz nedeniyle fiyat artışlarının hızlanma ihtimali. En fazla etkilenen sektörlerin başında deniz taşımacılığı geliyor ve şu an büyük bir baskı altında. Son haftalarda Bab el-Mandeb Boğazı’ndan geçen nakliye gemilerine yönelik saldırılarda artış yaşanıyor. Bu boğaz, dünya deniz ticaretinin yaklaşık %12’sinin geçtiği kritik bir bölge. Ancak, artan saldırılar nedeniyle bu oran %70 oranında düştü. Şirketler, saldırılardan kaçınmak için daha uzun ve maliyetli bir güzergâh olan Güney Afrika’daki Ümit Burnu çevresindeki rotayı kullanmaya başladı.

Nakliye sürelerinin uzaması ve taşımacılık maliyetlerinin artması, Avrupa ve dünya genelinde hissedilmeye başladı. IKEA, Tesla ve Volvo gibi küresel şirketler, tedarik zincirindeki aksamalar nedeniyle gecikmeler yaşandığını ve Avrupa’daki üretimlerini kısa süreliğine de olsa durdurduklarını açıkladılar.

Öte yandan, Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman bin Casim Es-Sani, Kızıldeniz’deki gerilimin sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) taşımacılığını da olumsuz etkileyeceğini duyurdu. Bu durum, enerji fiyatlarını artırarak küresel enflasyon üzerinde baskı yaratabilir.

Birçok nakliye şirketi, artan maliyetleri karşılayabilmek için fiyat artışlarını doğrudan tüketicilere yansıttı. Bunun sonucunda, küresel ekonomide "enflasyon sarmalı" adı verilen bir süreç yaşanabilir. Uluslararası danışmanlık şirketi Oxford Economics, Kızıldeniz’in birkaç ay boyunca gemilere kapalı kalması halinde nakliye maliyetlerinin Aralık 2023 fiyatlarına kıyasla iki katına çıkacağını ve 2024 yılı sonunda küresel enflasyonun %0,7 oranında artacağını öngörüyor.

Avrupa Komisyonu’nun ekonomik işlerden sorumlu üyesi Paolo Gentiloni, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Kızıldeniz’de yaşanan olayların fiyatlar ve enflasyon üzerinde büyük bir etkisi olmadığı görülüyor. Ancak durumu yakından takip etmeliyiz, aksi takdirde önümüzdeki haftalarda beklenmedik sonuçlarla karşılaşabiliriz" dedi.

Bu gelişmeler, Kızıldeniz’deki krizin sadece bölgesel bir güvenlik sorunu olmadığını, aynı zamanda küresel ticaret ve ekonomi üzerinde ciddi sonuçlar doğurabilecek bir tehdit haline geldiğini gösteriyor.

Kaynakça;

·  Kızıldeniz'deki Saldırılar Küresel Tedarik Zincirini Tehdit Ediyor. Anadolu Ajansı (AA). Erişim: https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/kizildenizdeki-saldirilar-kuresel-tedarik-zincirini-tehdit-ediyor/3086617

·  Husilerin Kızıldeniz’de Gemileri Vurması Küresel Ekonomiyi Nasıl Etkiliyor? Euronews Türkçe. Erişim: https://tr.euronews.com/business/2024/01/17/husilerin-kizildenizde-gemileri-vurmasi-kuresel-ekonomiyi-nasil-etkiliyor

·  Kızıldeniz’de Yaşanan Saldırılar ve Küresel Deniz Taşımacılığı Üzerindeki Etkileri. AON Türkiye. Erişim: https://www.aon.com/turkey/tr/about-aon/newsroom-2024/kizildeniz%E2%80%99de-yasanan-saldirilar-gemicilik-sektoru